Drie belangrijke peilers voor een goed erfgoedbeleid in de gemeente zijn:
De Erfgoedverordening: Gemeenten zijn sinds 2009 verplicht om archeologie en monumentenzorg op te nemen in een erfgoedverordening. Hierin staan regels en voorschriften ter bescherming van cultureel erfgoed en archeologie. De gemeente geeft aan hoe de procedure van het aanwijzen en plaatsen van gebouwen, landschappen en archeologische verwachtingsgebieden op de monumentenlijst verloopt. In de erfgoedverordening wordt ook het vergunningenstelsel uitgelegd. De gemeente geeft verder aan welke wettelijke taken zij moet uitvoeren met betrekking tot rijksmonumenten. De overige bepalingen gaan over planschade, toezicht en moedwillige vernieling van monumenten.
De mogelijkheid om in te spreken wordt geboden aan belanghebbenden, maar bezwaar en beroep tegen de verordening is niet mogelijk.
De Erfgoedkaart: een dynamische kaart met alle relevante aardkundige, historische en archeologische waarden in een bepaald gebied. Naast een educatieve functie wordt de kaart ook gebruikt om het erfgoed een betere bescherming te geven in het bestemmingsplan.
De Erfgoedvisie: de ambities van de gemeente, provincie of het rijk op het gebied van cultureel erfgoed. Dit is de basis voor nieuw beleid en bestemmingsplannen, waarbij de volgende vragen centraal staan:
Voorbeeld concept - erfgoedvisie: Súdwest Fryslân. December 2011
